Collum Paul de Lange

 De Nederlands televisie wordt dit jaar 60. Een mooie aanleiding voor een feest van fragmenten. Maar waarom toch weer zo'n canon? Door Paul de Lange.

Televisie mag met 60 jaar inmiddels aardig op leeftijd zijn, met pensioen kan zij nog lang niet. Zelfs in een tijd waarin sociale media floreren is de rol van tv nog lang niet uitgespeeld, bleek bijvoorbeeld afgelopen vrijdag.

De revolte in Egypte was weliswaar mede via Facebook aangezwengeld. Maar hét moment van omwenteling kwam via de (staats)televisie.
Ook qua aantallen kijkers boet tv allesbehalve aan belang in. De Superbowl trok vorige week in Amerika het hoogste aantal kijkers voor een tv-programma ooit. En in eigen land scoren Boer Zoekt Vrouw en The Voice Of Holland kijkcijfers uit vervlogen tijden.
Met zijn allen over hetzelfde kunnen praten is een drang waar we tv blijkbaar nog altijd hard voor nodig hebben.

Geen gek idee

Op het eerste gezicht is een brede discussie over wat zestig jaar Nederlandse tv aan meest waardevolle programma's heeft opgeleverd dan niet zo'n gek idee. Tv-producent Han Peekel deed vorige week vrijdag bij DWDD een poging die discussie af te trappen. Een en ander moet leiden tot - alweer - een canon: welke tv-programma's vormen tezamen de Nederlandse tv-geschiedenis?
Ter opwarming is er Heb Je Dat Gezien? Een dagelijks tv-programma met tv-fragmenten van zes decennia. Vanwege het bejaardentijdstip van half elf 's ochtends (omroep Max zendt het uit) zullen de meeste mensen het hebben gemist, maar veel maakt dat niet uit. Dit soort programma's moet het vooral hebben van de kracht van herhaling.
In de categorie nieuws kwam de maanlanding alweer langs, en in één van de vervolgafleveringen zullen The Beatles ongetwijfeld Nederland aandoen. In de categorie amusement zal Toon Hermans weer iets door het struikgewas horen ruisen, en Dorus met het poesie-mauw-meisje op schoot zitten. Of je ze nou leuk vindt of niet: het zijn stuk voor stuk klassiek geworden tv-fragmenten.

Barend&Van Dorp

Maar wie weet nog uit welke tv-programma's ze precies kwamen? En moeten die programma dan in de canon? De eerste categorie om uit te kiezen is talkshows. Maar heeft het zin om te vergelijken of Barend&Van Dorp de actualiteit destijds beter bespraken dan Pauw&Witteman nu? En maakt het uit of je een historische gebeurtenis via het NOS Journaal of het RTL Nieuws ziet?
Nee dus. Tv-programma's oprakelen kan een heerlijk tijdverdrijf zijn, maar ze door de decennia heen tegen elkaar wegstrepen is zinloos. Wat vooral in geheugens gegrift staat zijn fragmenten, momenten, gebeurtenissen. De grootste verdienste van tv, nu en 60 jaar geleden, is dat het een venster biedt op het land, onszelf en - zie afgelopen vrijdag - de wereld.
Een discussie daarover is niet nodig, een zoveelste canon evenmin.